१४ एप्रिल हा दिवस भारतासाठी अत्यंत महत्त्वाचा आहे. या दिवशी देशाचे संविधान निर्माता, दलितांचे तारणहार, समाजसुधारक आणि थोर विचारवंत डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांची जयंती साजरी केली जाते. बाबासाहेबांचे योगदान केवळ भारतापुरते मर्यादित नसून, त्यांच्या विचारांचा जागतिक स्तरावरही मोठा प्रभाव आहे.
डॉ. भीमराव आंबेडकर यांचा जन्म १४ एप्रिल १८९१ रोजी मध्य प्रदेशातील महू या गावात झाला. त्यांच्या वडिलांचे नाव रामजी सकपाल आणि आईचे नाव भीमाबाई होते. अत्यंत गरीब आणि अस्पृश्य समजल्या जाणाऱ्या महार समाजात जन्म झाल्यामुळे बालपणापासूनच आंबेडकरांना जातिभेदाचा सामना करावा लागला. शिक्षण घेणे त्यांच्यासाठी अत्यंत कठीण होते, पण त्यांनी आपल्या आत्मबलाने आणि जिद्दीने शिक्षण पूर्ण केले. त्यांनी कोलंबिया विद्यापीठ आणि लंडन स्कूल ऑफ इकॉनॉमिक्समधून उच्च शिक्षण घेतले.
बाबासाहेब आंबेडकर यांनी संपूर्ण आयुष्य शोषित, वंचित आणि दलित वर्गाच्या उत्थानासाठी झगडले. त्यांनी अस्पृश्यता निर्मूलनासाठी विविध चळवळी केल्या आणि ‘मनू स्मृती’सारख्या ग्रंथांचे तीव्रपणे विरोध केला. त्यांच्या विचारांमध्ये समता, बंधुता आणि न्याय ही त्रिसूत्री होती. त्यांनी ‘बहिष्कृत हितकारिणी सभा’, ‘मूकनायक’ या माध्यमांतून समाजप्रबोधन सुरू केले.
१९४७ साली जेव्हा भारत स्वतंत्र झाला, तेव्हा त्यांना देशाच्या पहिल्या कायदा मंत्रीपदी नियुक्त करण्यात आले. त्यानंतर त्यांच्यावर भारतीय संविधानाची मसुदा समिती प्रमुखपदाची जबाबदारी सोपवण्यात आली. त्यांनी अतिशय बुद्धिमत्तेने आणि समतेच्या तत्त्वांवर आधारलेले भारतीय संविधान तयार केले. हे संविधान आजही जगातील सर्वात प्रगल्भ आणि व्यापक संविधान मानले जाते.
डॉ. आंबेडकर यांचे आयुष्य म्हणजे संघर्ष, शिक्षण, समता आणि सामाजिक न्याय यांचा संगम आहे. त्यांनी शेवटी बौद्ध धर्माचा स्वीकार केला आणि लाखो अनुयायांसह नवबौद्ध चळवळ सुरू केली.
१४ एप्रिल रोजी देशभरात बाबासाहेबांची जयंती विविध कार्यक्रमांच्या माध्यमातून साजरी केली जाते. त्यांच्या पुतळ्यांना हार अर्पण करून, भाषणं, मिरवणुका, आणि सामाजिक समता यावर आधारित चर्चासत्रे घेतली जातात. ही केवळ एक जयंती नसून, नवभारताच्या निर्मितीसाठी त्यांनी दाखवलेल्या मार्गावर चालण्याची प्रतिज्ञा घेण्याचा दिवस आहे.
बाबासाहेबांचे विचार आजही तितकेच प्रासंगिक आहेत. त्यांच्या विचारांनी प्रेरणा घेऊन आपण समाजात खऱ्या अर्थाने समता, बंधुता आणि न्याय स्थापन करू शकतो. अशा या महान विभूतीस विनम्र अभिवादन!
The Media Times – Unfiltered. Unbiased. Unstoppable.
The Media Times stands as a pillar of fearless journalism, committed to delivering raw, unfiltered, and unbiased news. In a world saturated with noise, we cut through the clutter, bringing facts to the forefront without agenda or compromise.From hard-hitting investigative reports to thought-provoking analysis, we cover politics, healthcare, business, technology, entertainment and global affairs with an unwavering commitment to truth. Our team of dedicated journalists and experts works relentlessly to challenge narratives, expose realities, and hold power accountable.At The Media Times, we don’t just report the news—we shape conversations, spark change, and empower the public with knowledge.
Hindi 
English