डीनानाथ मंगेशकर रुग्णालयात झालेल्या कथित अनियमितता वादावर लोकांच्या संतापानंतर, आरोग्य कार्यकर्त्यांनी पुणे महानगरपालिका (पीएमसी) कडून महाराष्ट्र क्लिनिकल इस्टॅब्लिशमेंट्स (नोंदणी आणि नियमावली) (दुरुस्ती) नियम, २०२१ ची तातडीने अंमलबजावणी करण्याची मागणी केली आहे.
जन आरोग्य अभियानाचे सदस्य आणि आरोग्य कार्यकर्ते डॉ. अभिजीत मोरे यांनी पीएमसीच्या आयुक्त, अतिरिक्त आयुक्त (सामान्य) आणि आरोग्य विभागाच्या प्रमुख यांना एक पत्र लिहून, शहरातील खासगी आरोग्य क्षेत्रामध्ये अधिक उत्तरदायित्व आणि पारदर्शकता सुनिश्चित करण्यासाठी त्वरीत कारवाई करण्याचे निर्देश दिले आहेत.
मोरे यांनी दुरुस्त नियमातील नियम ११-बी मध्ये नमूद केले आहे की, प्रत्येक महानगरपालिकेला खासगी रुग्णालयांसाठी तक्रार निवारण यंत्रणा स्थापन करणे आवश्यक आहे. त्यांनी पीएमसीला अशा सेलचे तातडीने कार्यान्वयन करण्याची आणि रुग्ण व त्यांच्या कुटुंबीयांसाठी टोल-फ्री हेल्पलाइन सुरू करण्याची विनंती केली आहे. हे यंत्रणा न केवळ त्वरित कार्यान्वित करावीत, तर सार्वजनिकपणे उपलब्धही असावीत आणि संबंधित अधिकाऱ्यांची नावे व संपर्क क्रमांक देखील सार्वजनिकपणे उपलब्ध करावीत.
तसेच, त्यांनी रुग्णालय स्तरावर अधिक पारदर्शकता आणि दृश्यमानतेची आवश्यकता लक्षात घेतली आहे. दुरुस्त नियमांनुसार, पीएमसीच्या अधिकार क्षेत्रातील सर्व खासगी रुग्णालयांनी त्यांच्या प्रवेशद्वारावर पीएमसीच्या तक्रार निवारण अधिकाऱ्याचे संपर्क तपशील आणि टोल-फ्री नंबर मोठ्या व स्पष्ट स्वरूपात दर्शवावे. त्यांनी पीएमसीकडून सर्व रुग्णालयांना या संबंधी लेखी निर्देश देण्याची आणि त्या निर्देशांची एक प्रति पक्षाला प्रदान करण्याची मागणी केली आहे.
आणखी एक महत्त्वाचे मुद्दा म्हणजे शुल्क आणि रुग्ण हक्कांची प्रदर्शने. सर्व रुग्णालयांनी त्यांच्या प्रवेशद्वारावर १५ प्रकारच्या मानक शुल्कांची विस्तृत यादी दर्शवावी, ज्यात प्रवेश शुल्क, सल्लागार शुल्क, आयसीयू आणि वॉर्ड दर, शस्त्रक्रिया व ऍनेस्थेसिया शुल्क, नर्सिंग आणि डायग्नोस्टिक शुल्क इत्यादीचा समावेश असावा. यासोबतच रुग्ण हक्कांचा चार्टरही स्पष्टपणे दिसायला हवा. अनेक रुग्णालये सध्या हा नियम पाळत नाहीत, ज्यामुळे रुग्णांची गोंधळ आणि शोषण होण्याची शक्यता असते.
मोरे यांनी पीएमसीच्या रुग्णालय नोंदणी आणि नूतनीकरण प्रक्रियेविषयीही प्रश्न उपस्थित केले आहेत. त्यांनी मागणी केली की, २०२२ च्या नोंदणी आणि नूतनीकरण प्रक्रियेत, पीएमसीला याची पडताळणी करावी लागली की रुग्णालयांनी अनिवार्य प्रदर्शने पूर्ण केली आहेत का, त्यानंतरच परवाने दिले गेले.
दुरुस्त नियम ५ नुसार, पीएमसीला त्याच्या अधिकार क्षेत्रातील सर्व नोंदणीकृत रुग्णालये, नर्सिंग होम आणि क्लिनिक यांची यादी त्यांच्या नोंदणीकृत प्रमाणपत्रांसह त्यांच्या अधिकृत वेबसाइटवर प्रकाशित करणे आवश्यक आहे. त्यांनी नागरिक संस्थेला ही यादी तातडीने अपडेट करून सार्वजनिकपणे उपलब्ध करण्याची विनंती केली आहे.
आरोग्याच्या कायद्यांची सुरक्षा आहे, परंतु त्यांची अंमलबजावणी नसल्यास ती निरर्थक ठरते. त्याने म्हटले की, कार्यशील आणि प्रवेशयोग्य तक्रार निवारण प्रणालीशिवाय, रुग्णांना निष्काळजीपण किंवा अति शुल्क आकारणीच्या बाबतीत फारसा पर्याय नाही.
डीनानाथ मंगेशकर रुग्णालयाशी संबंधित ताज्या वादामुळे खासगी आरोग्य क्षेत्राच्या निरीक्षणातील गूढ समस्या उघडकीस आली आहेत, त्यामुळे पीएमसीला तातडीने सुधारात्मक उपाययोजना घेणे आवश्यक आहे. सर्व रुग्णालये नियमांचे पालन करत असतील तर रुग्णांचे संरक्षण होईल आणि आरोग्य प्रणालीतील आवश्यक विश्वास पुनःस्थापित होईल.
The Media Times – Unfiltered. Unbiased. Unstoppable.
The Media Times stands as a pillar of fearless journalism, committed to delivering raw, unfiltered, and unbiased news. In a world saturated with noise, we cut through the clutter, bringing facts to the forefront without agenda or compromise.From hard-hitting investigative reports to thought-provoking analysis, we cover politics, healthcare, business, technology, entertainment and global affairs with an unwavering commitment to truth. Our team of dedicated journalists and experts works relentlessly to challenge narratives, expose realities, and hold power accountable.At The Media Times, we don’t just report the news—we shape conversations, spark change, and empower the public with knowledge.
Hindi 
English